De aanleiding
Om de doelstellingen uit het klimaatakkoord van Parijs te kunnen halen heeft het kabinet zich ten doel gesteld om de Nederlandse CO2-uitstoot drastisch te verminderen. Om dit doel te kunnen bereiken is een transitie naar (meer) duurzame energiebronnen en duurzame gebouwen noodzakelijk. Deze grootschalige transitie zal een forse impact hebben op de fysieke leefomgeving. De nieuwe vormen van winning, opslag, distributie en transport van energie brengen veiligheidsrisico’s voor de fysieke leefomgeving met zich mee, net als de toepassing van nieuwe materialen en energiebronnen in gebouwen. Met veiligheidsrisico’s wordt bedoeld risico’s voor de fysieke veiligheid van burgers en hulpverleners.
Het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) is een verkennend onderzoek gestart naar de wijze waarop omliggende landen omgaan met de veiligheidsuitdagingen rond nieuwe energiebronnen en -dragers.
De vraag
Het IFV heeft ons gevraagd om een belangrijk deel van het internationale onderzoek naar veiligheid en energietransitie uit te voeren. Doelstelling van het onderzoek was om van andere landen te leren over fysieke veiligheidsaspecten van de energietransitie. Het ging daarbij om een verkennende studie, waarbij we een eerste beeld kregen van welke risico’s gezien worden en aan welke maatregelen gedacht wordt.
Onze oplossing
Het onderzoek is uitgevoerd via twee sporen. Enerzijds is via een verkennende literatuurstudie informatie verzameld. Daarnaast is informatie verzameld via een korte vragenlijst die uitgezet is bij (inter)nationale contacten.
Onze rol
De verwachting was dat er nog weinig in de wetenschappelijke literatuur en officiële beleidsstukken te vinden zou zijn over de consequenties van de energietransitie voor de brandweer. Het is immers een relatief nieuw beleidsveld en wetenschappelijk onderzoek en publicaties daarover vergen tijd. Voor de literatuurstudie is daarom vooral via internet (Google) gezocht in de Engelse en Duitse taal.
Parallel aan de literatuurstudie via internet is een korte digitale vragenlijst gezonden naar verschillende (inter)nationale contactpersonen. Deze vragenlijst is ook via sociale media verspreid. De vragenlijst is zowel in de Nederlandse als in de Engelse taal verspreid.
De via de literatuurstudie en de vragenlijst verkregen informatie is geordend in een matrix, waarin per onderzoeksvraag en per land is weergegeven welke informatie (op hoofdlijnen) er op basis van het verkennende literatuuronderzoek gevonden is.
Met behulp van deze matrix zijn documenten gekozen die nader bestudeerd zijn en als basis is gebruikt voor de rapportage. Vervolgens is voor elke bron de informatie over de fysieke veiligheidsrisico’s en de consequenties voor risicobeheersing en incidentbestrijding opgenomen in de rapportage.
Persoonlijk advies?
Nancy Oberijé
