Nederland zet volop in op de energietransitie. We gebruiken steeds meer elektriciteit en fossiele brandstoffen zoals aardgas worden vervangen door duurzame alternatieven, waaronder waterstof. De verschuiving in energieverbruik vraagt grote aanpassingen aan de bestaande energie infrastructuur. Nieuwe hoogspanningsverbindingen zijn nodig om aan de groeiende vraag naar elektriciteit te voldoen, en het bestaande netwerk van aardgasleidingen moet worden uitgebreid met een netwerk voor het transport van waterstof.
MUK
In dit kader is het voormalig Ministerie van Economische Zaken en Klimaat een haalbaarheidsonderzoek gestart naar de aanleg van een tunnel onder de Westerschelde. Deze tunnel zou het mogelijk maken om elektriciteit en diverse gevaarlijke stoffen van Zeeuws-Vlaanderen naar het havengebied bij Rotterdam te transporteren. Een tunnel waardoor meerdere utiliteiten worden getransporteerd, oftewel: een Multi Utiliteiten Kruising (MUK).
Bij Oostkracht10 houden we van pionieren en dragen we graag ons steentje bij aan de energietransitie. De vraag om te onderzoeken onder welke voorwaarden een dergelijke tunnel veilig gebruikt kan worden, grepen we dan ook met beide handen aan.
Bijbenen
Ruud Peek werkt sinds jaar en dag binnen de energiebranche en heeft vanuit zijn rol bij diverse energiebedrijven en overheidsprojecten bijgedragen aan de energietransitie. Een belangrijk kader binnen deze transitie is het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK). Dit programma zorgt ervoor dat energie-infrastructuurprojecten, zoals de MUK, prioriteit krijgen en versneld worden gerealiseerd. Dit is cruciaal, aangezien de industriële vraag naar energie-infrastructuur veel sneller groeit dan de overheid kan bijbenen. Ruud was verbonden aan dit programma vanuit het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Baggeren
Ruud: “Bij het project MUK gaat het om 8 verschillende stoffen. Tijdens de voorverkenning bleek dat een tunnelverbinding onder de Westerschelde de enige optie was. Vervolgens werden er verschillende onderzoeken gestart. Ook veiligheid moest onderzocht worden. Kader pakte de Arbo Veiligheid op en Oostkracht10 de Externe Veiligheid. Naast verschillende stoffen moet er ook stroom (380KV) door de tunnel worden gelegd. Eerst was het idee om alles door één tunnel te laten lopen. Tijdens de onderzoeken kregen we te maken met voortschrijdend inzicht. Zo bleek dat er meerdere tunnelbuizen zouden moeten komen.”
Aannames
Ruud vertelt dat het lastig was om de risico’s te berekenen. “Er is geen rekenmodel dat rekening houdt met een stapeling van effecten, doordat de leidingen in één tunnel liggen. Hier kan George van Oostkracht10 je veel meer over vertellen.”
George Rutten (Adviseur Milieu & Veiligheid bij Oostkracht10): “Als specialist wilde ik dit tot in de puntjes en met 3 cijfers achter de komma doorrekenen en dat kon gewoon niet. In de wet staat niet voorgeschreven dat er rekening gehouden moet worden met een stapeling van effecten. Daar is echter wel sprake van in een tunnel met meerdere gevaarlijke stoffen. Ik moest dus een beetje een drempel over en adviseren in onzekerheid. Over die onzekerheid zijn we vanaf de start heel helder geweest.”
Rekenen
“Het was wel duidelijk welke stoffen er door de buizen moeten gaan, maar er was geen informatie over de druk, de diameter, hoeveelheden, piekmomenten en veiligheidsvoorzieningen. In samenwerking met Ruud zijn we op zoek gegaan naar informatie over deze details. Ik ben vervolgens gaan rekenen, mijn collega Tom begeleidde het project en collega Hans maakte visualisaties. Ik kon bijvoorbeeld berekenen dat er bij een falen een effectgebied zou zijn van 300 meter. Hans kon goed boven tafel krijgen hoe dit er in de omgeving uit ziet. Samen konden we op die manier de juiste routes in kaart brengen.”
Acceptabel
“Die tunnel zelf is eigenlijk hartstikke veilig. Als het in de tunnel misgaat, brengt dat weinig risico met zich mee. De uitdaging zat vooral in de route voor en na de tunnel. Die route kan natuurlijk niet dwars door een woonwijk. De conclusie is dan ook dat we behoorlijk goed moeten nadenken over de locatiekeuzes, maar dan zijn we er nog niet. Er moet ook een flinke set aan veiligheidsmaatregelen toegevoegd worden, om het acceptabel te krijgen. Ook moet er verder nagedacht worden over mogelijke risico’s, zoals explosies.”
Samenwerking
“Ik vond het heel interessant om aan dit project mee te werken. We mochten meedenken bij de hele vroege planvorming. Ook vond ik het interessant om standaarden toe te passen op een niet standaard project. We hebben dus gebruik gemaakt van bestaande gevalideerde methodes. De samenwerking met het Ministerie en Kader verliep goed. Wij hebben een specialisme en we werken graag samen met bedrijven die een ander specialisme hebben. We hebben vaak wel wat overlap, maar ik zie ons niet als concurrenten. Sterker nog: we hebben elkaar nodig.”
Uniek
“Deze opdracht paste zeker goed bij Oostkracht10! Een unieke opdracht die gebruik maakt van de kennis die we hebben, maar dan net even anders. Wij zijn geen bureau dat tegen hele lage kosten massa productiewerk levert. Wij willen nieuwe projecten oppakken. Nieuwe methodieken bedenken en uitvoeren en heel specifiek met een klant meedenken. Daarnaast sloot de opdracht goed aan bij onze missie om bij te dragen aan de energietransitie. We zien dat er overal in het land waterstofinitiatieven ontstaan, maar het transport daarvan brengt risico’s met zich mee. Daar is dit project een belangrijke schakel in.”
Pionieren
Ruud: “De samenwerking was uitstekend. Ik vond Oostkracht10 zeer kundig. Wij kennen op de hele wereld niet een vergelijkbaar project. Wij hebben het in ieder geval niet kunnen vinden. Ik vond het een leuk project om mee bezig te zijn. Het is een ingewikkeld probleem en je bent een beetje aan het pionieren. Daarnaast is Zeeland een prettige omgeving met een fijne samenwerking tussen verschillende partijen.”
"Wil je meer weten?"
