Als we spreken over het milieuaspect externe veiligheid, dan gaat het vaak over een Quantitative Risk Assessment (QRA), oftewel een kwantitatieve risicoanalyse. Maar wat is dat nu precies en waarvoor gebruiken we het? Wij vertellen alles dat je moet weten in dit artikel.
Wat is een kwantitatieve risicoanalyse (QRA)?
Externe veiligheid gaat vooral over omgevingsrisico’s bij het gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen. Denk bijvoorbeeld aan een tankstation met stoffen als benzine, diesel en LPG. Door een incident bij het tankstation (een botsing bijvoorbeeld) kan uiteindelijk een brand, explosie of gifwolk ontstaan. De kans is erg klein, maar de effecten kunnen enorm zijn voor personen in de omgeving. Deze personen willen we zoveel mogelijk beschermen tegen dergelijke incidenten. De QRA is daarbij een hulpmiddel.
Om de risico’s rondom activiteiten met gevaarlijke stoffen te bepalen, wordt zowel de kans als het effect van een incident berekend. Deze kansen en effecten worden uitgedrukt in twee risicomaten; het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR). Met een QRA worden de contouren voor het plaatsgebonden risico en de hoogte van het groepsrisico berekend. Dit geeft respectievelijk een norm (PR) en een richtwaarde (GR) waarmee het risico van een nieuw initiatief kan worden afgewogen. Zie de volgende figuren voor een voorbeeld van deze rekenresultaten.
Afbeeldingen met links het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR).
De toekomst van de kwantitatieve risicoanalyse (QRA)
Onder de huidige wetgeving is het nog verplicht om het groepsrisico te berekenen. Dat zal na invoering van de Omgevingswet niet meer het geval zijn. De abstracte risicogetallen zijn namelijk lastig uit te leggen aan betrokkenen die niet in het vakgebied zitten. Het groepsrisico wordt daarom onder de nieuwe wetgeving op een kaart gevisualiseerd, met drie aandachtsgebieden (voor brand, explosie en gifwolk) rond een risicobron. Hiermee is inzichtelijk wat de effecten van een incident zijn en tot waar ze levensbedreigend zijn. Het is dan eenvoudiger af te wegen waar nieuwe initiatieven (niet) wenselijk zijn.
Toch blijft een QRA, in combinatie met aandachtsgebieden, een handig aangrijpingspunt voor initiatiefnemers en bevoegd gezagen.
Waarvoor gebruiken we een kwantitatieve risicoanalyse (QRA)?
Met de resultaten van de QRA kan een initiatiefnemer zijn/haar plannen aanpassen als blijkt dat de risico’s te groot worden door het initiatief. Daarnaast kan het bevoegd gezag beter een besluit nemen over de aanvaardbaarheid van deze risico’s. Denk bijvoorbeeld aan de oprichting/uitbreiding van een bedrijf of de aanleg/verlegging van een transportroute met gevaarlijke stoffen. De QRA is dan onderdeel van het vergunningentraject. De omgeving rondom een risicobron kan natuurlijk ook veranderen. Zoals bij vervanging of nieuwbouw van woningen, kantoren, hotels, scholen en ziekenhuizen. De QRA is dan onderdeel van de ruimtelijke procedure, zoals het wijzigen of opstellen van een bestemmingsplan.
Wanneer moeten we een kwantitatieve risicoanalyse (QRA) uitvoeren?
De wet- en regelgeving op het gebied van externe veiligheid geeft aan wanneer een QRA nodig is. Voor de liefhebbers, dit staat in het Besluit externe veiligheid inrichtingen, het Besluit externe veiligheid buisleidingen en in het Besluit externe veiligheid transportroutes. Komt door het initiatief een kwetsbaar gebouw te liggen binnen het invloedsgebied van een inrichting (bedrijf), binnen 200 meter van een transportroute of binnen de 100% letaalzone van een buisleiding? Dan is in sommige gevallen een toetsing aan de vuistregels uit de Handleiding Risicoanalyse Transport (HART) voldoende. Maar in de meeste gevallen is een QRA alsnog nodig. Voor de risico’s bij inrichtingen (bedrijven) gebruiken we het rekenprogramma Safeti-NL. Voor het transport van gevaarlijke stoffen is RBMII hét rekenprogramma. Bij aardgasleidingen maken we gebruik van CAROLA.
Een kwantitatieve risicoanalyse (QRA) van OK10
Ben jij een initiatiefnemer die een bedrijf met gevaarlijke stoffen wil uitbreiden of oprichten? Of is het aanleggen of verleggen van een transportroute de wens? Misschien wil je woningen bouwen, maar ligt het plangebied naast een risicobron. Grote kans dat je een QRA moet opstellen. De QRA is dan onderdeel van de vergunningaanvraag of de ruimtelijke procedure. Wanneer je geen QRA meelevert, kan dit voor vertraging zorgen in het proces. Wil jij die voorkomen? Dan helpen wij je te beoordelen of een QRA voor jouw initiatief nodig is.
Wij gaan voor kwaliteit met een persoonlijke aanpak. Zo leveren we een QRA die voldoet aan jouw wensen en de wettelijke verplichtingen. Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met één van onze rekenwonders. Of klik eens op de onderstaande diensten van Oostkracht10:
Meer weten?
