Je kunt er niet omheen in alle nieuwsberichten, in de krant of op televisie. Of het gaat wel weer over die torenhoge gasprijzen. Eind 2021 steeg de prijs voor aardgas al vanwege de opleving van de wereldeconomie na het beëindigen van coronamaatregelen. Maar helemaal sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne rijst de gasprijs de pan uit.
Zo kostte een kuub gas (m3) in augustus 2021 nog slechts € 0,95. Echter, de kale gasprijs ligt op het moment van schrijven op € 1,53 per m3, aangevuld met energiebelasting en 9% BTW betaalt de consument daarmee € 2,07 per m3 gas. Hoewel de prijs weer iets lager is geworden, verwacht de Rabobank dat de gasprijzen nog jarenlang torenhoog blijven. Dit betekent dat bedrijven moeten wennen aan hoge energiekosten gedurende een lange tijd.
Geen wonder dat veel bedrijven goedkopere alternatieven gaan zoeken voor aardgas. Om de gasrekening enigszins betaalbaar te houden, grijpen zowel huishoudens als bedrijven steeds meer naar propaangastanks.
Klinkt als een logische keuze, maar dan krijg je toch – en daar hebben we dit begrip weer – met externe veiligheid te maken.
Wet- en regelgeving propaanopslagtanks
Om ongevallen met propaanopslagtanks te voorkomen, gelden strenge richtlijnen. Als je als bedrijf dergelijke opslagtanks gebruikt, moet je aantonen dat je hiermee veilig, maar ook (milieu)verantwoord werkt. Als de opslagtank of het reservoir een inhoud van 0,15 m3 of groter heeft, gelden de voorschriften uit de richtlijn PGS-19. Deze tanks komen zowel bij bedrijven als bij particulieren voor. Reservoirs met een inhoud kleiner dan 0,15 m3 vallen onder de wet- en regelgeving voor gasflessen en daarmee onder de PGS-15 richtlijn, specifiek onder hoofdstuk 6.
Ons advies is dus altijd eerst om te checken of je propaanopslagtank onder de werkingssfeer van PGS-19 of PGS-15 valt.
Maar betekent dit dan dat je voor iedere propaanopslagtank meteen een vergunning nodig hebt? Het antwoord hierop is nee, want dit hangt af van zowel de grootte (het volume) van de opslagtank als de jaarlijkse doorzet en daaraan gekoppeld: het aantal verladingen per tankauto of -wagen dat jaarlijks plaatsvindt.
Alleen meldingsplichtig
Het Activiteitenbesluit milieubeheer geeft hier meer duidelijkheid over. Als bedrijf ben en blijf je alleen meldingsplichtig zolang:
- Propaan in opslagtanks met een maximale inhoud van 13 m3 wordt opgeslagen én –
- Niet meer dan twee tanks bij je bedrijf (ofwel inrichting) aanwezig zijn;
- Propaan alleen als gasvormige brandstof (gas) uit de opslagtank wordt gehaald. Dit geldt dan weer niet voor het leegmaken van een tank voorafgaand aan het verplaatsen hiervan.
Meldingsplichtig betekent dat je alleen een melding hoeft in te dienen bij het Bevoegd Gezag omdat je een propaantank gebruikt. Dit gaat via de Activiteitenbesluit Internet Module (AIM).
Wel gelden in deze situatie veiligheidsafstanden ten opzichte van objecten zoals woningen, recreatieterreinen, kantoor- of industriepanden etc. – aangeduid als (beperkt) kwetsbaar – gezien vanaf de opstelplaats en het vulpunt van de tank, net als de opstelplaats van een tankwagen.
Deze afstanden zijn afhankelijk van zowel het volume als de bevoorrading van de tank:
*Deze afstanden gelden vanaf het vulpunt en de opslagtank. Om te bepalen of je hieraan kunt voldoen, moet je dus rekenen vanaf de aansluitpunten van de leidingen, het bovengrondse deel van leidingen en de pomp bij de opslagtank.
Weet je niet zeker welke situatie op jouw bedrijf van toepassing is? Dan is een afstand van 25 meter in de meeste gevallen een veilige afstand.
In deze situatie gelden nog een aantal uitzonderingen of speciale aandachtspunten:
- Een propaanopslagtank, het vulpunt en de opstelplaats van de tankwagen mogen op minimaal de helft van bovenstaande afstanden, als het object een bedrijf is waar ook een opslagtank met propaan (of propeen) aanwezig is;
- Als de propaantank vlakbij een zeer kwetsbaar object, bijvoorbeeld een bejaardentehuis, kinderdagverblijf, zorginstelling of een gebouw waarin meestal een groot aantal mensen aanwezig is (zoals een bedrijfsverzamelgebouw), dan gelden – onafhankelijk van de bevoorrading – grotere veiligheidsafstanden. Namelijk 25 meter bij een opslagtank t/m 5 m3 en 50 meter bij een opslagtank tussen 5 en 13 m3;
- Een propaanopslagtank met bijbehorende leidingen en installatieonderdelen moet voldoen aan eisen uit de Activiteitenregeling milieubeheer. Hierin wordt nadrukkelijk verwezen naar de richtlijn PGS-19.
Vergunningplichtig
Kun je niet aan bovenstaande eisen voldoen omdat de opslagtank groter is dan 13 m3? Dan ben je als bedrijf vergunningplichtig voor het opslaan van propaan, als risicovolle inrichting. Hiervoor geldt het Besluit externe veiligheid inrichtingen, ofwel het Bevi. De bijbehorende Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi) stelt hierover het volgende:
Categoriale inrichting (QRA)
Heb je een opslagtank met een grootte tot maximaal 50 m3 en is de jaarlijkse doorzet hooguit 600 m3? Dan moet je eerst toetsen aan vaste afstanden uit Bijlage 1 van de Revi voor de PR 10-6 contour. Voor de PR 10-6 contour gelden twee situaties: een ondergrondse- of ingeterpte opslagtank (volgens tabel 9) of een bovengrondse opslagtank (volgens tabel 10):
*Deze afstanden gelden wederom vanaf het vulpunt en de opslagtank. Om te bepalen of je hieraan kunt voldoen, moet je dus rekenen vanaf de aansluitpunten van de leidingen, het bovengrondse deel van leidingen en de pomp bij de opslagtank.
Een propaantank mag volgens de meeste bestemmingsplannen niet worden geplaatst als binnen bovengenoemde afstanden kwetsbare objecten zoals woningen liggen. In principe mag een propaantank ook niet worden geplaatst als beperkt kwetsbare objecten (bijvoorbeeld industrie- en kantoorpanden) binnen deze afstanden liggen, tenzij dit goed wordt onderbouwd. Bijvoorbeeld, het aantoonbaar voldoen aan de Best Beschikbare Technieken, ofwel BBT (PGS-19), voldoende bluswatervoorzieningen in de nabijheid van de tank of goede (bedrijfs)economische motieven.
Als tweede toets je aan de afstand van het invloedsgebied voor een propaantank. Deze vind je in Bijlage 2 van de Revi. De afstand voor een opslagtank of ander insluitsysteem met propaan of een LPG-tankstation bedraagt 150 meter. Zodra binnen deze afstand gebouwen of locaties buiten de inrichting liggen, moet het groepsrisico worden verantwoord en de veiligheidsregio om advies worden gevraagd (dit conform artikel 12 van het Bevi).
Niet-categoriale inrichting (QRA-plichtig)
Is je opslagtank groter dan 50 m3 en/of is de jaarlijkse doorzet hoger dan 600 m3? Dan mag je niet toetsen aan de vaste veiligheidsafstanden uit het Revi en dien je een Quantitative Risk Assessment (QRA), oftewel kwantitatieve risicoanalyse, uit te voeren. Met een QRA worden de contouren voor het plaatsgebonden risico en de hoogte van het groepsrisico berekend. Dit geeft respectievelijk een norm (PR) en een richtwaarde (GR) waarmee het risico van het plaatsen van een propaantank kan worden afgewogen.
Met deze resultaten kan een initiatiefnemer zijn/haar plannen aanpassen als blijkt dat de risico’s te groot worden door het opslaan van propaan. Daarnaast kan het Bevoegd Gezag beter een besluit nemen over de aanvaardbaarheid van deze risico’s. Denk bijvoorbeeld aan de oprichting/uitbreiding van een bedrijf of de aanleg/verlegging van een transportroute met gevaarlijke stoffen. De QRA is dan onderdeel van het vergunningentraject. De omgeving rondom een risicobron kan natuurlijk ook veranderen. Zoals bij vervanging of nieuwbouw van woningen, kantoren, hotels, scholen en ziekenhuizen. Een QRA hierbij maakt onderdeel uit van de ruimtelijke onderbouwing.
Hoe kunnen wij je helpen?
Ben jij een initiatiefnemer die een propaanopslagtank wil installeren voor een particulier, een bedrijf of in de bouw? Grote kans dat je wilt weten of je alleen meldings- of ook vergunningsplichtig bent, dient te voldoen aan voorschriften uit PGS-15 of PGS-19 of eventueel zelfs een QRA op moet stellen. Wij kunnen helpen. Zowel met het bepalen van de situatie als het verzorgen van de benodigde acties.
Onder andere de onderstaande stappen zijn benodigd voordat je een propaanopslagtank kunt plaatsen:
- Bepaal hoeveel propaan je nodig hebt voor je bedrijfsprocessen;
- Wil je propaan liever in gasflessen aan laten leveren, dan val je onder PGS-15 en moet je voldoen aan de voorschriften uit hoofdstuk 6;
- Heb je een opslagtank die groter is dan 0,15 m3 (150 liter)? Dan val je onder PGS-19, waarmee je kunt aantonen dat je veilig, gezond en milieuverantwoord werkt;
- Bepaal of je meldingsplichtig of vergunningsplichtig wordt. Veel hangt af van de grootte van de opslagtank(s) en de jaarlijkse doorzet of bevoorrading. Vervolgens toets je of het plaatsen van een propaantank haalbaar is, op basis van de gegeven veiligheidsafstanden;
- Overleg vroegtijdig met het Bevoegd Gezag (gemeente, provincie of brandweer/veiligheidsregio) over je plannen voor het plaatsen van een propaantank. Zij kunnen dan eventueel aandachtspunten geven bij het plaatsen van zo’n tank;
- Laat een QRA uitvoeren als je opslagtank groter is dan 50 m3 of de jaarlijkse doorzet meer is dan 600 m3.
Wij gaan voor kwaliteit met een persoonlijke aanpak. Zo leveren we een QRA die voldoet aan jouw wensen en de wettelijke verplichtingen. Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met één van onze krachtpatsers. Of klik eens op de onderstaande diensten van Oostkracht10:
Dit artikel is geschreven door Cornelis van Loon, adviseur bij Oostkracht10. Wil je in contact komen met Cornelis? Mail hem dan op cornelis@oostkracht10.nl of bel naar 085 – 070 47 32.
Kan ik je helpen?
